Projekt realizowany w latach 2019-2028 skierowany jest do osób zadłużonych z obszaru rewitalizacji. Celem projektu jest ograniczenie zadłużenia czynszowego w obszarze rewitalizacji poprzez niwelowanie jego przyczyn, zapobieganie eksmisji i ew. bezdomności. Podjęte działania mają także zwiększyć poczucie bezpieczeństwa socjalnego, wspomóc mieszkańców w samodzielnym pokonywaniu trudności związanych z płatnościami czynszowymi, utrwalić nawyk regulowania opłat z tytułu używania lokalu i przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu. Celem jest także zwiększenie płynności finansowej właścicieli i zarządców nieruchomości czynszowych.
Program wychodzenia z zadłużenia jest przedsięwzięciem złożonym w swoich działaniach i w latach obowiązywania GPR dla intensyfikacji rezultatów może być modyfikowany i rozbudowywany.
Podstawowy zakres działań zakłada:
- Odpracowanie długu w formie umowy o pracę (we współpracy z PUP),
- Biuro Zamiany Mieszkań - wsparcie w zamianie na tańszy w utrzymaniu lokal,
- Wsparcie realizacji uchwały dot. całkowitego lub częściowego umorzenia zaległości.
Forma odpracowywania długu jest realizowana na terenie Miasta od 2016 r. systemowo w formie „Programu Oddłużanie”, funkcjonującego na podstawie porozumień zawartych między MOPR, PUP oraz AZK, określających zakres współpracy oraz podziału zadań między stronami. Uczestnikami programu są osoby zadłużone, zagrożone utratą mieszkania w związku z zaległościami z tytułu opłat czynszowych, ale w stosunku do których nie zapadł wyrok o eksmisję i któremu sąd nadał klauzulę wykonalności, pozostające bez zatrudnienia, zarejestrowane w PUP. Idea programu opiera się na organizacji robót publicznych dla tych osób, co umożliwia spłatę zobowiązań wobec AZK. Uczestnicy przeznaczają część wynagrodzenia na spłatę zadłużenia.
Oprócz rezultatu w postaci zatrudnienia bezrobotnych i wykonania określonych robót, projekt zakłada zmniejszanie kwoty zadłużenia mieszkaniowego wobec gminy. Realizacja „Programu Oddłużenie”, z jednoczesnym wsparciem w ramach reintegracji społecznej i zawodowej, przyczynia się do zmiany postaw beneficjentów. Uczestnicy stają się bardziej aktywni, zaangażowani w realizację dalszych rozwiązań zmierzających do readaptacji na rynku pracy i do regulowania swoich zobowiązań finansowych. Istotny jest również fakt, że osoby, które od relatywnie długiego czasu nie mają stałego zatrudnienia, mają szansę zdobyć miejsce pracy, a przy tym nowe umiejętności i kwalifikacje, dzięki czemu ich sytuacja na rynku pracy może ulec znacznej poprawie. Istotne jest, że cel ten ma zostać osiągnięty nie poprzez wsparcie pasywne (wypłatę świadczeń), lecz poprzez aktywizację zawodową.
Innym sposobem na obniżenie czynszu i stopniową redukcję długu, jest zamiana na tańszy w utrzymaniu lokal mieszkalny. W tym celu określony został Regulamin dokonywania zamiany lokali zgodnie z uchwałą nr XXVI/144/2016 Rady Miasta Włocławek z dnia 28 listopada 2016 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Miasto Włocławek oraz pomieszczeń tymczasowych. W regulaminie wskazano zasady korzystania z Biura Zamiany Mieszkań prowadzonego przez Administrację Zasobów Komunalnych. Biuro jest dostępne pod adresem http://www.azk.wloclawek.pl/index.php/zamiana-mieszkan/.
W 2023 r. Biuro Zamiany Mieszkań w obszarze rewitalizacji dokonało 1 dobrowolną zamianę mieszkania.
Kolejną formą podniesienia skuteczności działań w ramach Programu wychodzenia z zadłużenia jest wsparcie realizacji uchwały dotyczącej całkowitego lub częściowego umorzenia zaległości za lokale mieszkalne. Z danych przekazanych przez AZK w 2023 r. nie udzielono żadnej ulgi w postaci umorzenia.
Przyjmuje się jednak, że obecne narzędzie umożliwiające częściowe umorzenie długu, będzie stosowane w szczególnych przypadkach i tylko wtedy, gdy inne zastosowane narzędzia nie będą wystarczająco skuteczne w procesie wychodzenia z zadłużenia.
W związku z intensyfikacją rezultatów „Programu wychodzenia z zadłużenia”, na podstawie uchwały nr XIII/128/2019 Rady Miasta Włocławek z dnia 27 sierpnia 2019 r. przyjęto do realizacji w okresie od września do grudnia 2019 r. Pilotażowy Program „Wolontariat szansą na oddłużenie”, który od 2020 r. jest kontynuowany. Program ten adresowany jest do osób korzystających z lokali mieszkalnych wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Miasto Włocławek znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, zagrożonych utratą mieszkania w związku z zaległościami w opłatach czynszowych i zagrożonych eksmisją oraz bezdomnością chcących poprzez pracę wolontarystyczną spłacić zadłużenie z tytułu czynszu, odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu, opłat niezależnych od wynajmującego, odsetek i kosztów postępowania sądowo-egzekucyjnego oraz powrócić do aktywności zawodowej i społecznej. Program realizowany jest na mocy trójstronnego porozumienia między: MOPR, AZK, jednostkami budżetowymi Gminy Miasto Włocławek, które zgłoszą zapotrzebowanie na usługę wolontariuszy.
W 2023 r. w programie „Wolontariat szansą na oddłużanie” wzięło udział 8 osób zamieszkujących obszar rewitalizacji. Łącznie osoby te przepracowały 2 188 godzin, odpracowując zadłużenie czynszowe na kwotę 37 196 zł (dla porównania w 2021 r. w programie wzięło udział 14 osób zamieszkujących obszar rewitalizacji, które łącznie przepracowały 1 399 godzin, odpracowując zadłużenie czynszowe na kwotę 18 187,00 zł, a w 2022 r. – 6 osób które łącznie przepracowały 2 132 godziny, odpracowując zadłużenie czynszowe na kwotę 19 726,89 zł).
Podsumowując, wpłaty dokonane w 2023 r. na poczet zadłużenia w obszarze rewitalizacji wyniosły 1 186 339,00 zł (w 2019 r. - 758 193,30 zł, w 2020 r. - 970 368,04 zł, w 2021 r. – 1 038 611,90 zł, w 2022 r. - 1 183 073,15 zł).
Pomimo corocznie zwiększających się wpłat na poczet zadłużenia w obszarze rewitalizacji zadłużenie czynszowe ponownie wzrasta. Zadłużenie czynszowe w obszarze rewitalizacji na 31 grudnia
2023 r. wyniosło 13 435 111,74 zł i znów jest zbliżone do wartości zadłużenia z września 2016 r. - 13 325 434,62 zł (wykres 6). Zakładany wskaźnik rezultatu wg GPR:, tj. spadek wartości zadłużenia
w obszarze rewitalizacji: 249 151,00 zł rocznie, w okresie 2019-2028 łącznie 2 491 510,00 zł.